کایفوز اصطلاح کلی برای نشان دادن انحنای بیش از حد ستون فقرات به سمت عقب است.این ناهنجاری ممکن است به شکل طویل و گرد ( Hump Back ) یا به صورت یک زاویه تند و موضعی در پشت ( Round Back ) دیده شود .
در ناحیه سینه ای به طور طبیعی، انحنای قابل توجه خلفی وجود دارد که اندازه آن بین 20 تا 45 درجه نرمال است . اگر این انحنا بیشتر شود، کایفوز ناحیه سینه ای یا گوژپشتی روی داده است، اما در ناحیه کمری و گردنی، انحنای ستون فقرات به سمت جلو می باشد ( لوردوز یا گودی ) و هرگونه برعکس شدن این انحنا، نشان دهنده کایفوز در این نواحی می باشد.
لیست محتوا
کایفوز یا قوز کمر علامت یک اختلال زمینه ای در ستون فقرات میباشد که علل مختلفی دارد:
-شکستگی گوه ای شکل و فشرده جسم یک مهره
-کایفوز شوئرمن
-کایفوز ساختاری
-پوکی استخوان
-عدم تعادل عضلانی
در هر حالت ناهنجاری، اختلال به وجود آمده به صورت افزایش زاویه کایفوز خود را نشان می دهد . در توصیف این اختلالات می توان گفت که جسم مهره ای از سه مرکز شروع به استخوان سازی می کند . یک مرکز اولیه در میان جسم مهره ای و دو مرکز ثانویه در سطح فوقانی و تحتانی مهره ها . این مراکز ثانویه ، در نزدیک سن بلوغ در صفحات انتهای جسم مهره ها پدیدار می شوند .
در بیماری شوئرمن ، اختلال در تشکیل مراکز ثانویه رشد روی می دهد و بیشتر در لبه قدامی مهره ها که بیشترین فشار وزن وجود دارد ، دیده می شود و باعث گوه ای شدن مهره ها و به وجود آمدن کایفوز گوژپشتی می گردد.چندین مهره در ناحیه سینه ای در این بیماری درگیر می شوند . علت و ماهیت دقیق بروز این بیماری مشخص نمی باشد .
این بیماری برخلاف اسکولیوز در پسران شایع تراست و در سنین نوجوانی 12 تا 16 سال شیوع دارد.
درمان کایفوز یا قوز کمر
در درمان اختلال گوژپشتی باید علت زمینه ای را درمان کرد. از بین تمام اختلالاتی که منجر به گوژپشتی می شوند سه عامل کایفوز ساختاری ، عدم تعادل عضلانی و کایفوز شوئرمن با استفاده از (( بریس و حرکات اصلاحی )) بدون جراحی درمان می شوند .
برای درمان کایفوز بیش از حد ستون فقرات که به علت شوئرمن یا عدم تعادل عضلانی ( کوتاهی عضلات لتیموس درسی وپکتورال ماژور به صورت دو طرفه ) و یا به علت عادت بد ایستادن و نشستن باشد بهترین روش درمانی نگه داشتن فرد در وضعیت اکستنشن تنه به صورت کاملا صاف می باشد .
در هر کدام از این عارضه ها شانه های فرد را نیز باید به سمت عقب هل داد . برای این منظور استفاده از بریس در نگهداشتن فرد در این وضعیت برای کاهش فشار از قسمت قدامی مهره ها و نیز ایجاد کشش در عضلات گزینه درمانی مناسبی می باشد . فردی که کایفوز سینه ای بیش از حد دارد توسط تیم درمانی معاینه و برای استفاده از بریس به ارتوزیست ارجاع داده می شود . اگر زاویه کایفوز سینه ای فرد کمتر 75 درجه باشد و نیز فرد بریسی را که برای وی ساخته شده به درستی استفاده کند و ورزش های اصلاحی را نیز انجام دهد مطمئنا نتیجه درمانی مطلوبی خواهد داشت .
عوارض گوژ پشتی یا قوز کمر
با افزایش زاویه علاوه بر مشکلات ظاهری نظیر گوژپشتی و کوتاهی قد و کاهش دامنه دید ، از کاهش ظرفیت تنفسی و حجم کم قفسه سینه و به دنبال آن مشکلات قلبی عروقی نیز رنج خواهد برد و در درازمدت ایجاد آرتروز در ستون فقرات و فشار برروی دیسک گردنی، درد و ناراحتی در این ناحیه حس خواهد شد .
در صورت افزایش انحراف و ایجاد درجات بالای انحراف قوز کمر( بیش از ۷۵ درجه )، که به دلیل بی توجهی خانواده و عدم همکاری فرد در انجام ورزش های اصلاحی و عدم استفاده بریس به وجود می آید انجام عمل جراحی ضروری خواهد بود که با بررسی تمامی جوانب در بهترین شرایط تنها 40% از بدشکلی اصلاح خواهد شد.